Kinderen en faalangst

Door Inge: met faalangst word je niet geboren. Soms is faalangst verborgen onder symptomen die je in eerste instantie niet als angst zou duiden: buikpijn en vermoeidheid. Wanneer de gezonde mate van ’spanning’ wordt overschreden, wordt het een last en staat het onder andere de concentratie in de weg. Met faalangst wordt bedoeld: dermate veel angst over de uitkomst van prestatie dat het lijden veroorzaakt. Het is een negatieve spiraal met een belangrijke rol voor negatieve gedachten. “Ik kan dit niet” kan een heel automatische gedachte zijn, gebaseerd op eerdere ervaringen.

Het herkenbaar maken van deze automatische gedachten kan lastig zijn. ‘Gedachte’ insinueert dat je denkt, maar vaak is het meer gevoelsmatig. Bespreekbaar maken bij een kind kan opluchting geven. Zeg liever: faalangst komt veel voor, hetl is niks om je voor te schamen. Het is zelfs in mindere mate heel goed! Maar als je je door angst niet meer kunt concentreren, is het teveel.

De meest natuurlijke reactie (ook van mij) is: “natuurlijk lukt dit” Of: “het is niet erg als je fouten maakt”. Je kunt je afvragen of dit voldoende is. Of het duurzame verbetering oplevert, of alleen een tijdelijke geruststelling.

Door kritische vragen te stellen, geef je kinderen het vermogen mee om zichzelf te onderzoeken. “Klopt het dat je denkt dat je het niet goed zult doen?” In cognitieve gedragstherapie wordt veel gewerkt met zogenoemde G-schema’s. Dit kan inzicht geven. Gebeurtenis: ik maak een toets Gedachte: ik verpest het weer, ik blijf zitten, ik ben waardeloos etc. Gevoel: angst, verdriet, paniek Gevolgen: snel ademen, hoge hartslag, onrust, verminderde concentratie Leuke boeken voor jongere en oudere kinderen en ouders: Het meisje dat nooit fouten maakte, Coco kan het, Kiko’s tranen, De stip, Ik en faalangst, Alles wat ik voel. Voor ouders: Help, mijn kind heeft faalangst. Dat kan ik niet, zegt mijn kind.

Het jeugdteam van de gemeente heeft vaak programma’s om faalangst te verminderen.