De jongenscode: over jongens in je klas

Door Esther: Heb jij toevallig ook jongens in je klas? 😉 Dan is het je vast wel opgevallen dat jongens andere behoeften en gewoontes hebben dan meisjes. Het nieuwste boek van Rene van Engelen, De jongenscode, is helemaal geweid aan dit onderwerp. Ik kreeg het boek vorige week binnen, en las het in 1 ruk uit. Hieronder een vogelvlucht door het boek, dat is opgebouwd uit 4 hoofdstukken: easy does it!

1 Wat is jongensgedrag

De verschillen tussen jongens en meisjes worden onder de loep genomen. Natuurlijk zijn er ook veel overeenkomsten tussen beide sexen, en daarnaast weer verschillen per individu. Een aantal verschillen die benoemd worden: jongens…

• zijn assertiever;
• zijn agressiever;
• hebben een brein dat signalen afgeeft om veel te oefenen, te bewegen. Ze leren meer door te doen;
• zijn minder sterk in zelfreflectie;
• zijn minder taakgericht;
• zijn zelfverzekerder;
• hebben 9 keer zoveel testosteron in hun bloed dan meisjes.

Er worden nog veel meer verschillen genoemd, maar daarvoor verwijs ik je met alle liefde naar het boek! Deze verschillen vragen dus iets voor ons als leerkrachten. Hoe kun je tegemoet komen aan deze verschillen wanneer alle kinderen aan dezelfde maat gemeten worden? Die hoeveelheid testosteron speelt bijvoorbeeld een rol in de manier waarop jongens omgaan met emoties. Ze kunnen van het ene op het andere moment ontploffen (op dat moment kun je ze dus beter even laten), maar zijn het daarna wel weer snel kwijt. Waar meisjes nog een eeuwigheid terug kunnen komen op een bepaalde gebeurtenis. De zelfreflectie en de taakgerichtheid vind ik persoonlijk ook een interessant gegeven. Deze zijn een onderdeel van de executieve functies, en hebben dus weer alles met het leren leren te maken. Meer lezen over executieve functies kan hier.

2 Opvoeding van jongens in onze maatschappij

In onze maatschappij lijkt er momenteel niet tot nauwelijks ruimte te zijn voor verschillen tussen jongens en meisjes. Met Sinterklaas worden er op sommige scholen dan ook gender-neutrale kado’s gekocht. Dat terwijl SiRe enige tijd geleden juist een geweldige reclame had: Laat jij je jongen wel genoeg jongen zijn?

Deze reclame deed veel stof opwaaien, maar sloeg wat mij betreft wel de spijker op de kop. Hoe vaak had ik zelf al gehoord in de klas “Juf, ik mag niet in de zandbak, want dan wordt mijn broek vies”…
“Sinds de jaren ’80 van de vorige eeuw, kwamen er steeds meer pedagogen en psychologen (veelal vrouwen)… Ook voor de klas staan veelal vrouwen… Psychologe Martine Delfos stelde in 2012 dat ze ervan overtuigd is dat als er meer mannen voor de klas zouden staan, er minder diagnoses bij jongens zouden worden gesteld”. Een behoorlijk uitspraak, die je echt even moet laten bezinken, maar waarvan ik zelf denk dat dit opnieuw de spijker op de kop is. Medicatie geven tegen natuurlijk jongensgedrag is het gevolg hiervan, dit terwijl het om een biologische oorzaak van het gedrag gaat. Een hoofdstuk dat tot nadenken en tot (zelf)reflectie stemt!

3 Jongens versus onderwijs

Credits: http://ninonina.in/

Dit hoofdstuk is een opmaat naar het laatste hoofdstuk waarin in 16 tips gegeven om ons onderwijs jongens vriendelijker te maken. Van tevoren proef je dus al, dat er een en ander te verbeteren is. Wat me het meest gepakt heeft in dit hoofdstuk is het grote talige niveauverschil tussen jongens en meisjes en het feit dat eigenlijk al onze toetsen talig zijn. Daarmee zetten we onze jongens dus al bij voorhand op een achterstand. Een van de kortste alinea’s van het boek geeft enorm veel stof tot nadenken: “Door de toets- en verantwoordingscultuur kan onderwijs gemakkelijk ontaarden in voorbereiden van kinderen op een gestandaardiseerde toets. Willen we niet dat kinderen juist gelukkig worden en dat we ze goed voorbereiden op onze maatschappij? Laat zich dat vangen in een (talige) toets?”

4 Praktijk: 16 tips

Jongenscode bestellen

Gelukkig is de redding nabij: met maar liefst 16 tips om je meer te leren openstellen voor de verschillen tussen jongens en meisjes, dus beter de behoeften van jongens te leren zien. Door meer te leren kijken naar de biologie achter het gedrag. Met tips op het gebied van conflicthantering, competitiewaardering, gamification en ook de wellicht open deur van bewegend leren. Goed dat deze laatste extra benadrukt wordt. Het is ZO gemakkelijk om van je les een bewegend leren les te maken. Zie hiervoor ook de blogs van Sylvia en Angela (typ naam in de zoekfunctie)

Aanrader?

Absoluut! Het boek is makkelijk geschreven, leest daardoor lekker weg, en geeft je naast een goede basiskennis ook de nodige handvatten om het verschil voor de jongens in je klas te kunnen maken.