Rekentaal

Spreek jij al rekentaal?

Door Angela: Rekentaal is voor veel nieuwkomers vaak moeilijk te begrijpen, zeker wanneer ze net in Nederland zijn, maar ook wanneer ze langer in Nederland zijn. Ook Nederlandse kinderen vinden dit lastig. Er worden tijdens de rekenles veel rekentaal woorden gebruikt en soms zelf wiskundige begrippen. Voor kinderen is het natuurlijk goed dat ze met zoveel mogelijk woorden te maken krijgen, maar wat is rekentaal nu precies en welke handige hulpmiddelen zijn hiervoor.

Wat is rekentaal nu precies?

Rekentaal omvat alle reken-wiskundige begrippen die noodzakelijk zijn voor de ontwikkeling van reken-wiskundige kennis en vaardigheden, zoals optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen.

Kinderen hebben deze rekentaalwoorden nodig om sommen op te lossen. In elke uitleg van een opdracht wordt al gebruik gemaakt rekentaal. Zeker in de CITO toetsen van rekenen komt dit veel voor. Ik merk dat mijn kinderen dit heel erg moeilijk vinden. In de les kunnen we samen de opdrachten oplossen, maar zo gauw ze het alleen moeten doen, gaat het mis. Dit betekent dat ze de rekentaal woorden nog niet voldoende beheersen.

Rekenwoordmuur

rekentaal rekenwoordmuur

De rekenmethode heeft vaak een lijst met daarin alle rekenwoorden van het hele jaar. In de handleiding worden deze woorden vaak per les nog wel genoemd. Bij ons op school doen we veel aan woordenschat. Zo komt het ook wel eens voor dat er rekenwoorden uit de les op de woordmuur komen. Het woord wordt genoemd, dan volgt er een omschrijving en een afbeelding.

Woordwiki.nl

Basisschool De Vier Windstreken in Amsterdam heeft veel rekenwoorden verzameld op Woordwiki.nl. Ze leggen deze woorden uit aan de hand de Viertakt van Verhallen: Met Woorden in de Weer.

Contextsommen

Dit schooljaar zijn wij bezig geweest met een rekenverbetertraject binnen onze school. We hebben onder andere veel gedaan aan automatiseren, het stellen van doelen, het evalueren binnen de rekenles en de controle van begrip.

Wat blijvend moeilijk is, dat zijn de contextsommen. Voor zowel nieuwkomers als zwakke rekenaars.  Er zijn verschillende manier om hier meer aandacht aan te besteden en wat we nu ook zo veel mogelijk proberen toe te passen is de vertaalcirkel.

Vertaalcirkel

de vertaalcirkel

Het principe van de vertaalcirkel is dat de leerlingen meerdere vertalingen maken bij één contextsom of één kale som. De volgende vertalingen horen bij de vertaalcirkel (Borghouts, 2011), zie de foto hieronder.
Je kunt de situatie:

  • weergegeven in een verhaal;
  • concreet uitspelen;
  • tekenen/schetsen;
  • weergeven op de getallenlijn;
  • weergeven in een som (bewerking).
  • Je kunt de handeling uitvoeren met blokken/fiches (materialen).

In artikelen geschreven door Ceciel Borghouts over de vertaalcirkel, waaronder het artikel ‘De Vertaalcirkel, Werken aan Begrip en Inzicht bij (Zwakke) Rekenaars’, dat gepubliceerd stond in het tijdschrift Volgens Bartjens (2011/2012), staan mooie praktijkvoorbeelden van het werken met de vertaalcirkel weergegeven.

iMat

De iMAT is ontwikkeld om die kinderen te helpen, als instrument in de klas en als hulpmiddel om ouders te betrekken bij het onderwijs. Het kan ook hulp bieden bij het voeren van rekengesprekken met kinderen of ouders en zelfs bij rapportgesprekken. De iMat is rekentaal uit het Nederlands vertaald in de thuistaal. De iMat’s zijn in pdf’s beschikbaar op de website, ze zijn in meerdere talen beschikbaar en gratis te downloaden. Als voorbeeld is de Engelstalige toegevoegd als bijlage.

Het project ‘Op iMAT kan je rekenen’  (iMAT: instrument Mathematics Anderstalig Thuistaal) staat voor een verzameling van visueel aantrekkelijke tools opgebouwd rond 5 thema’s: wiskundige termen, getallen, breuken, procenten en meten. Op de website staat ook een kaartspel met 55 speelkaarten, op de achterkant een Nederlandstalige rekenterm en daarbij de overeenkomstige vertaling in de eigen taal en een symbool. En er is een PowerPoint beschikbaar met hierin een aantal talen verwerkt met daarbij de audio-opname, deze PowerPoint is nog in ontwikkeling. 

Eerdere blogs over automatiseren en evalueren vind je hier.

Laat een reactie achter