Coöperatieve werkvormen: 59 structuren van Kagan

Door Esther: Het nieuwste boek van Dr. Spencer Kagan heet Coöperatieve werkvormen. Deze is uitgegeven door Bazalt. En ik ben ZO enthousiast dat ik eindelijk een echt exemplaar in huis heb! Een pdf-versie had ik namelijk al even. Waarom? Ik mocht het boek lezen, en er mijn mening over geven. En weet je wat: die mening staat nu achterop het boek! #happydance! In dit artikel zal ik je meer vertellen over de opzet van het boek, en zul je lezen wat je er allemaal mee kunt in de praktijk. En geloof mij, das een boel!

Wat zijn coöperatieve werkvormen?

Meer lezen en bestellen

Coöperatieve werkvormen, zijn werkvormen waarbij samenwerken voorop staat. Dr. Spencer Kagan stelt hier echter nog een paar voorwaarden aan:

• G: gelijke deelname: alle kinderen evenveel betrokken;
• I: individuele aansprakelijkheid: iedere leerling is aansprakelijk voor het groepsproces;
• P: positieve wederzijdse afhankelijkheid: verhoogt de frequentie en de kwaliteit van samenwerking;
• S: simultane actie: alle leerlingen tegelijkertijd actief betrokken.

Kortweg GIPS dus.

Coöperatieve werkvormen en extra doelen

Het idee zou kunnen bestaan dat coöperatieve werkvormen alleen als doel (kunnen) hebben om het samenwerken te verhogen. Natuurlijk is dit wel het hoofddoel van deze werkvormen, maar er zijn meerdere doelen te behalen door het gebruik van de werkvormen. Het mooie is dat deze extra doelen ook allemaal in een schema worden weergegeven, zodat je kunt zien op welk moment je welke werkvorm het beste in kunt zetten. Heel handig!

Inhoudsopgave (bron: Bazalt.nl)

Ik zet de extra doelen even voor je op een rijtje:

• Klassenbouwers;
• teambouwers;
• sociale vaardigheden;
• communicatie vaardigheden;
• besluitvorming;
• beheersing;
• procedureel leren;
• informatie uitwisseling;
• denkvaardigheden, en
• informatie presenteren

Alle 59 werkvormen, kunnen voor meerdere van deze doelen ingezet worden. Keuze genoeg dus! 

De opzet van het boek

Het boek bestaat uit 59 werkvormen, die structuren genoemd worden. Het woord structuren komt van The Kagan Structures, zoals de werkvormen in Amerika genoemd worden. Het doel en de inhoud van je les bepalen samen voor welke structuur je kiest. Iedere structuur is op dezelfde manier opgebouwd.

Allereerst zie je een schematische weergave van de structuur. Dit zijn afbeeldingen die met een kort stukje tekst gecombineerd zijn. Hierdoor heb je in 1 oogopslag in de gaten hoe de werkvorm eruit ziet. Vervolgens wordt er uitgebreid beschreven hoe je de werkvorm van begin tot einde kunt toepassen. Dit is handig wanneer een structuur nieuw voor je is. Alle structuren worden ruim voorzien van tips.

Dan komt wat ik misschien wel het allerbeste vindt: duidelijke voorbeelden per bouw van op welke manier je de werkvorm in zou kunnen zetten. Denk hierbij aan vakgebieden en lesdoelen binnen dat vakgebied, aan klassenbouwers EN aan voorbeelden voor het voortgezet onderwijs.

Veel structuren zijn ook voorzien van een praktische uitwerking. Zo vind je bij de binnen- buitenkring al kant en klare kaartjes die je kunt kopiëren en gebruiken. Dit geeft enerzijds een goed idee van wat er allemaal kan, anderzijds maakt het het boek ook wel dik. Het had wat mij betreft ook als digitale bijlage gekund. Al heeft dit laatste weer als nadeel dat je dan moet gaan zoeken en printen. “Elk voordeel heb z’n nadeel”, zou Cruijff gezegd hebben!

Aanbeveling

Jawel, hier staat een blij ei 😉

Het boek heeft als titel Coöperatieve werkvormen, en als ondertitel “voor elke groep en elk vak”. Dat laatste wordt door de uitgebreide uitvoering ook zeker waargemaakt. Mijn aanbeveling op de achterkant van het boek:

“Coöperatieve werkvormen zijn bij uitstek geschikt om zowel interpersoonlijke vaardigheden te versterken als de inhoud van het onderwijs aan de orde te laten komen. Alle leerlingen zijn actief betrokken, en hogere betrokkenheid zorgt voor hogere leeropbrengsten. Waarom alleen leren als het ook samen kan!”

Het boek is wellicht pietsie aan de prijzige kant, €49,-, maar daarmee heb je wel 59 werkvormen en 250 bladzijdes aan direct toepasbare inspiratie in huis/school! Ik ben er in ieder geval heel blij mee!

HIER vind je een inkijkexemplaar