Groepsvorming

Door Menno: het spreekt voor zich… Als leerkracht wil je dat kinderen zich fijn voelen in je groep, dat de kinderen het leuk hebben met elkaar. Daar heb je als leerkracht een grote rol in. In deze blog wil ik jullie vertellen hoe ik dat aanpak in mijn groep.

Gouden, zilveren en bronzen weken: “Zonder relatie geen prestatie.”

Toen ik op de PABO zat, hoorde ik de opmerking “zonder relatie geen prestatie”. Ik start daar het schooljaar dan ook mee. De eerste week speel ik kennismakende spelletjes, de vijf weken erna speel ik groepsvormende spelletjes in de klas, maar ook bij gym. Deze groepsvormende activiteiten komen dan de eerste weken na een schoolvakantie telkens terug. De inspiratie voor deze activiteiten haal ik van Onderwijswereld, het boek van Klasse(n)kracht of het boek “de gouden weken”. Met de klas de cijfers leggen van onze groep, kijken op hoe min mogelijk krukken we als klas kunnen staan en een klassentekening maken zijn altijd successen.

In mijn eerste jaar voor de klas was ik in de eerste weken bang om een les rekenen over te slaan, want dat is toch belangrijk volgens rooster? Ondertussen weet ik dat het nóg belangrijker is om veel aandacht te besteden aan groepsvorming. Laat duidelijk zijn dat dit niet alleen in de eerste weken van het schooljaar belangrijk is of alleen de eerste weken na een schoolvakantie… Ik vind dat je hier elke week aandacht aan moet besteden, maar hoe dan?

In de klas van meester Menno

Al enkele jaren werkt mijn school met de methode van Klasse(n)Kracht. Na de eerste weken van kennismaking stellen de kinderen in mijn groep een groepsmissie met bijbehorende afspraken op. Vanuit een klassengesprek komt er naar boven welke normen en waarden de kinderen in de klas belangrijk vinden, maar ook wat de kinderen belangrijk vinden aan jou en andersom. Deze missie met afspraken wordt vormgegeven en het hele jaar opgehangen in de groep. Dit geeft mij als meester het hele jaar houvast. Ik evalueer de eerste weken wekelijks op deze missie en afspraken. Maar ook later in het jaar refereer ik meermaals naar deze afspraken. Na een kwart schooljaar kijk ik altijd even met de klas naar de missie en afspraken. Past dit nog steeds bij onze groep? Zijn er andere afspraken belangrijker geworden? Wat moet ik als meester anders doen om mij aan de afspraken te houden? En wat jullie als kinderen?

Een voorbeeld in mijn groep: Dit jaar gaven de kinderen in mijn groep aan dat ze het belangrijk vinden dat er fijn met elkaar gepraat wordt (bij bijvoorbeeld het oplossen van ruzies). Ik had dit even zo gelaten en bij de eerste ruzie in de klas, liepen we er tegenaan dat het niet echt duidelijk was wat deze afspraak nou precies betekent… wij stelden een T-kaart op bij deze afspraak. Samen gingen we invullen wat je hoort en ziet als je fijn met elkaar praat. Als je dit samen met de kinderen doet, weet ik zeker dat het jou later gaat helpen.

Een ander mooi voorbeeld is dat wij als school enkele keren een sociogram afnemen. De interactieve cirkel van alle groepen analyseren we in een teamvergadering met alle collega’s. Populaire kinderen, kinderen die genegeerd worden of buiten de groep vallen, slangrelaties en nog veel meer halen we uit deze analyse. Ik stel interventies op voor mijn groep de komende periode. Wat ik ook doe is de interactieve cirkel nabouwen met legopoppetjes. Zonder namen te noemen, bespreken we in de klas wat we zien. Staan de kinderen dicht bij elkaar? Zijn er kliekjes zichtbaar? Vallen er kinderen buiten de groep? Vind je dit beeld passen bij onze groep? Wat zou je de komende tijd anders willen doen? Wat wil je veranderen aan het beeld van legopoppetjes?

En dit jaar heb ik ervaren dat de kinderen met dezelfde interventies komen als ik. Hoe mooi!!!

Elke week zorg ik ervoor dat wij met de hele klas een spel spelen. Dit vinden de kinderen in mijn groep heel belangrijk. Ik speel vaak weerwolven, maar ook kortere spelletjes zoals dierenmemory, standbeeldje, het commandospel etc… je kent het vast wel!