Executieve functies bij kinderen en adolescenten

De afgelopen 8 weken was Onderwijswereld-PO de host van de professionalisering bij de Wijzer in Executieve Functies. Gelijktijdig heb ik HET boek over executieve functies, Executieve functies bij kinderen en adolescenten, gelezen. Hieronder mijn bevindingen.

Executieve functies

Executieve functies sturen zowel onze gedragsvaardigheden als onze denkvaardigheden aan. Onder de gedragsvaardigheden vallen:

  • reactie-inhibitie (1): nadenken voordat je doet;
  • emotieregulatie (2): het vermogen om emoties te reguleren om doelen te realiseren, taken te voltooien of gedrag te controleren en sturen;
  • volgehouden aandacht (3): aandacht kunnen blijven geven aan een situatie of taak ondanks afleiding, vermoeidheid of verveling;
  • taakinitiatie (4): efficiënt en op tijd aan een taak kunnen beginnen;
  • flexibiliteit (5): plannen kunnen herzien wanneer zich veranderingen voordoen;
  • doelgericht doorzettingsvermogen (6): het vermogen een doel te formuleren en dat te realiseren zonder daarbij afgeleid te worden door andere belangen

Onder denkvaardigheden vallen:

  • planning (7): het vermogen om een pan te bedenken om een doel te bereiken of taak te voltooien;
  • organisatie (8): het vermogen om dingen volgens een bepaald systeem te arrangeren of ordenen;
  • timemanagement (9): het goed in kunnen schatten van de benodigde tijd, je aan tijdslimieten en deadlines te kunnen houden;
  • werkgeheugen (10): de vaardigheid om informatie, ook wanneer dit eerder aangeleerde informatie is, toe te kunnen passen in verschillende situaties;
  • metacognitie (11): een stapje terug kunnen doen om een situatie te kunnen overzien, om zo te zien hoe je een probleem aanpakt.

De Wijzer in Executieve Functies

Executieve functies bestellen

Spelletjes voor executieve functies. Meer info en bestellen. Ook voor 5-8.

De Wijzer, kortweg WiEF, heeft deze 11 functies teruggebracht tot 7. Dit zijn inhibitie (1 ,3), werkgeheugen (10), planning en organisatie (7, 8, 9), taakinitiatie (4), emotieregulatie (2), flexibiliteit (5, 6), metacognitie en zelfmonitoring (11). Wat prettig is aan de WiEF, is dat ze de metafoor van een schip gebruiken. Iedere functie heeft een eigen symbool gekregen. Zo heeft inhibitie bijvoorbeeld het anker als symbool gekregen. Tijdens de professionalisering en ook in de eindopdrachten heb ik vaak de opmerkingen “Gooi je anker even uit!” of “Pak je landkaart er even bij!” voorbij zien komen. Hoe mooi is het wanneer zowel leerlingen als collega’s zo’n metafoor omarmen. Dat geeft aan dat het pakkend concept is dat omarmd wordt door de beroepsgroep. De auteurs van Zien in de klas, Maaike Houtman, Maaike Losekoot, Tjitske van der Waals en Mickey Waringa, hebben hiermee een bruikbare en laagdrempelige manier gevonden om het werken aan/met executieve functies in de klas handen en voeten te geven.

Executieve functies bij kinderen en adolescenten

Meer informatie en bestellen

Dat brengt ons bij het boek der executieve functies boeken 😉 Waar de WiEF een mooie uitgeklede versie van dit boek neer weet te zetten, kun je in deze titel van Hogrefe alles lezen over executieve functies. Wat ik zelf prettig vind, is dat deze herziene versie extra hoofdstukken heeft gekregen over het versterken van executieve functies bij kinderen met een ASS of ADHD en tevens over het ontwikkelen van individuele lesprogramma’s en passend onderwijs. Ook is er een hoofdstuk gewijd aan de implementatie van werken over executieve functies in de school. Vooral dit laatste is een goede greep denk ik. Er zijn veel scholen die zich momenteel realiseren dat het belangrijk is aandacht te besteden aan executieve functies, maar daar ondersteuning bij kunnen gebruiken. Voor de theoretische ondersteuning biedt Executieve functies bij kinderen en adolescenten daar een stevige basis voor!

Meer leren!

Meerdere keren per jaar starten we met de professionalisering over Executieve Functies. Neem een kijkje in de webwinkel wanneer deze weer aangeboden wordt.
Wil je geen nieuwtjes missen, schrijf je dan nu in voor onze nieuwsbrief!

2 reacties

  1. […] Bronnen: * Pica * Zien in de klas * Executieve functies bij kinderen en adolescenten * Professionalisering WiEF […]

  2. […] Professionalisering WiEF […]

Laat een reactie achter