Denksleutels uitgelicht (deel 2)

Drie nieuwe Denksleutels die uitgelicht worden

Door Chantal: In mijn vorige blog heb ik de eerste 4 denksleutels toegelicht. Deze keer zullen de: vraag-sleutel, uitvinding-sleutel, brainstorm-sleutel en plaatjesleutel. Per sleutel zullen we kijken naar wat ze inhouden en met voorbeelden toelichten hoe je ze in de praktijk kunt inzetten.

Plaatjessleutel

Bij de plaatjessleutel laat een je foto zien die niet direct past bij het thema dat je bijvoorbeeld op dat moment behandeld. De leerlingen bedenken dan argumenten waardoor de foto wel binnen het thema zou kunnen passen. Daarnaast pas ik de plaatjessleutel ook zelf op een andere manier toe in de klas. De kinderen gaan zelf een plaatje (tekening) maken die passend is bij het thema. Daarbij zijn ze wel gebonden aan een vorm. Op een A4 heb ik bijvoorbeeld een cirkel getekend. Deze cirkel moet op een creatieve manier verwerkt worden binnen de tekening die past bij het thema. De ene keer zet ik een cirkel of andere vorm of lijn ergens op het blad en kopieer dit dan voor alle kinderen. Dan heeft ieder kind hetzelfde blad, maar kunnen er alsnog veel verschillende tekeningen ontstaan. Een andere keer, geef ik de leerlingen een wit A4’tje en zet de vorm of lijn steeds ergens anders op het blad. Wanneer je de plaatjessleutel op de tweede manier toepast, heb ik wel voldoende tijd nodig om de kinderen de kans te geven een mooie tekening te maken. Een creatieve les van 20 minuten is dan wel nodig. Pas je de plaatjessleutel toe op de eerst manier, dan kan dat zeker als inleiding van je les. Het is natuurlijk ook leuk om de kinderen n.a.v. een thema zelf een foto te laten zoeken die ze vinden passen bij het thema dat behandeld is.

Voorbeeld 1:
Bedenk argumenten waarom deze foto past bij het thema herfst:

Voorbeeld 2:
Verwerk deze vorm in een tekening binnen het thema herfst
:

Onderstaande foto is door kinderen van verschillende leeftijden met dezelfde opdracht gemaakt:

Vraagsleutel

De vraagsleutel geeft juist niet de vraag, maar alleen het antwoord. Een antwoord waarop de kinderen zelf de vraag kunnen bedenken. Probeer de antwoorden dus zo ruim mogelijk te formuleren waardoor er zo veel mogelijk verschillende vragen kunnen worden bedacht. Het antwoord ja of het antwoord nee kunnen heel veel uiteenlopende vragen opleveren. De vraagsleutel is heel goed toepasbaar als inleiding of afsluiting van je les. Of als je tijd over hebt. 

Voorbeeld 1:

  • Bedenk een vraag met als antwoord: koning;
  • Bedenk een vraag met als antwoord: Europa;
  • Bedenk een vraag met als antwoord: dansen.

Uitvindingsleutel

Tijdens de sluiting van het onderwijs in het voorjaar van 2020, heb ik deze sleutel wel eens als huiswerk opgegeven. De kinderen hadden thuis veel materiaal gevonden waarmee ze de meest leuke uitvindingen hadden bedacht. Je kunt de kinderen hierbij de vrije hand geven en ze alles laten gebruiken wat ze maar kunnen vinden, maar je kunt de opdracht natuurlijk ook beperken en uitdagender maken door ze een materiaal te laten gebruiken wat niet zo voor de hand ligt. De uitvoering van deze sleutel kan de ene keer meer tijd in beslag nemen dan de andere keer. Je kunt de kinderen de uitvinding alleen laten tekenen en uitleggen, maar het maken van een uitvinding van concreet materiaal is natuurlijk ook heel leuk.

Voorbeeld 1:
Vind een snoepsorteermachine uit.  
De ene leerling bedacht een machine die bijv M&M’s sorteerde op kleur, terwijl de ander juist verschillende soorten snoep tegelijk in de machine stopte om vervolgens op grootte gesorteerd te worden.

Voorbeeld 2:
De stoomboot van Sinterklaas is niet milieuvriendelijk. Vindt een machine uit die de overtocht van Sinterklaas milieuvriendelijker maakt.

Brainstormsleutel

Bij de brainstormsleutel staat een probleemstelling centraal die door de kinderen opgelost kan worden. Hierbij is het zeker belangrijk om te benadrukken dat er geen enkel antwoord fout is. Denk niet in beperkingen zoals budget, ruimte, etc. Alle oplossingen zijn goed ongeacht of ze wel of niet uitvoerbaar zijn. Dus elkaars ideeën afkeuren doen we tijdens het brainstormen niet. Deze denksleutel is bij ons in de leerlingenraad gebruikt toen het schoolplein aangepast moest worden.

Voorbeelden:
Hoe kunnen we de speelplaats leuker maken?
Op welke manieren kunnen we de tafels oefenen in de klas?

De volgende blog zal ik weer andere denksleutels in de spotlight zetten. Veel plezier met deze denksleutels in je klas en laat je eigen creatieve geest de vrije loop. Aan de slag met Denksleutels? Zie onderstaande tips uit de webshop!

denksleutels uitgelicht
PIN voor later

Laat een reactie achter