Reflecteren
Door Stephanie: Soms gebeurt er iets in je klas, waar je op een bepaalde manier op reageert. Later kun je dan gaan nadenken: was mijn reactie wel de juiste op dat moment, of had ik het wellicht anders aan kunnen pakken. Dit reflecteren op je eigen handelen, is iets van alle onderwijsvormen, ook van Dalton.
Sushi in de klas…
Vrijdagochtend, iets over tien uur, ik ben aan het voorlezen en ik hoor mezelf zeggen: ‘Nee, we eten geen sushi in de klas.’, meteen denk ik erachteraan: ‘Als ze maar niet vraagt waarom.’ Waardoor ik zeg: ‘Dat zijn gewoon de schoolregels.’ Wanneer ik aan het eind van de dag nog eens aan deze situatie terugdenk, moet ik lachen om mezelf. Toch hangt er ook een kritische noot onder.
Je leest toch ook een boek voor met sushi in de klas?!
De kinderen luisteren geduldig naar ‘Ik ben Vincent en ik ben niet bang’. Een mooi boek, behorend tot een kerntitel van de kinderboekenweek 2018, over vriendschap, school, pesten, kamp. Echt iets voor groep 8 dus. Laat nu net in dit boek ‘De Jas’ zitten, een nieuw meisje in groep 8 genaamd Jasmijn. Jasmijn wil De Jas genoemd worden en Vincent is idolaat van haar. De Jas neemt voor de lunchpauze dus sushi mee naar school, waar zij samen van zitten te eten. Donderdag, de dag ervoor, geef ik nog aan dat als iemand zich zo slecht voelt als Vincent ze echt echt echt naar me toe moeten komen om met me te praten. En nu, vrijdagochtend, neemt zij dus sushi mee naar school.
Even nadenken, wat is haar waarom?
Als ik dan aan mijn bureau zit, de dag komt voorbij, kan ik alleen maar denken aan dat moment. Wat had ik gedaan als ze had gevraagd waarom zij geen sushi mocht eten? Ik had haar niet meteen een antwoord kunnen geven. En toch vind ik het in mijn onderwijs belangrijk dat er altijd een waarom achter zit. Het antwoord op deze waarom heb ik niet. Dit brengt me op een punt waarop ik denk: ‘Hoe had ik dit Dalton aan kunnen pakken en samen een waarom kunnen ontdekken?’
Het was een mooie insteek geweest voor het thema van de kinderboekenweek 2019 ‘reis mee!’ we hadden kunnen kijken waar sushi vandaan komt. We hadden elke dag een stukje kunnen reizen en een gerecht uit een land kunnen proberen. Dan maken we samen ons onderwijs, lekker Dalton wel. Maar nu, nu ben ik ook nieuwsgierig geworden naar haar waarom. Waarom heeft ze sushi meegenomen? Is dit echt om mij te provoceren, of wil ze, net als Vincent, leuk gevonden worden? Wil ze misschien zo stoer zijn als De Jas? Was dit een signaal?
Reflecteren: we doen het samen!
Daar zit ik dan in de klas, te reflecteren op wat ik anders gedaan zou hebben. Helaas is het nu weekend, maar een gevoel van tekortschieten welt in me op. Ik neem me voor om maandag, wanneer ik haar weer zie, met haar in gesprek te gaan over haar waarom. En wellicht wil ze toch nog graag een keer sushi eten. Maar dan, dan eten we sushi met de hele klas. Waarom? Omdat we gaan reizen en omdat het dan haar idee was. Het idee van die stoere meid, net als De Jas.
Is dit Dalton?
Daltononderwijs heeft geen vaste richtlijnen, dat maakt het voor ons als leerkrachten soms lastig. Eén van mijn pijlers is uitgaan van het kind. Zij geeft mij een signaal, ik moet nu alleen de betekenis nog ontdekken. Er is dan geen goed en geen fout, alleen het goed willen doen. Het goed willen doen voor de leerlingen, zodat zij groeien, zich gezien voelen, zich vertrouwd voelen. Het is ook signaleren, waar ligt de behoefte, wat is het doel. Het is reflecteren, dat begint bij jezelf. Door mijn reflectie en mijn vraag ‘waarom?’ zal mijn onderwijs er vandaag weer anders uitzien dan gisteren en is mijn onderwijs morgen beter afgestemd dan vandaag. Blijf jezelf afvragen ‘waarom?’, maar wees niet bang om dat op het gedrag of het signaal van het kind te betrekken. Waarom gebeurt dit, wat is zijn signaal en wat ga ik er mee doen.
Ben je blij met onze website? Via Onderwijswereld-PO.nl kun je bestellen bij Bol. Geeft ons een kleine commissie, terwijl het jou niks extra kost 😉