Zweeds renspel: top in de drukke decembermaand

Door Sylvia: December, een maand waarin zelfs de meest ervaren leerkrachten soms beginnen te zuchten…. “De kinderen zijn zo druk!” Juist op die momenten, als je merkt dat kinderen niet meer zo goed kunnen stil zitten en de prikkels eigenlijk even te veel voor ze worden, kun je ervoor kiezen om met bewegend leren aan de slag te gaan. Even de energie eruit rennen, even in beweging mogen komen. In deze blog deel ik een vorm die uitermate geschikt is voor deze periode van het jaar: het Zweeds renspel!

Een Zweeds renspel (of loopspel), wat is dat?

Overleggen

Voor iedereen die Facebook heeft en lid is van onderwijspagina’s, klinkt dit waarschijnlijk bekend: zo rond de cito-periode worden weer veel Zweedse renspellen met citovragen online gezet. Hartstikke leuk, maar wat is een Zweeds renspel eigenlijk? En waarom zou je die gebruiken tijdens je lessen? En waarom wachten tot januari, als je het ook al nu kan inzetten? Een Zweeds renspel, of Zweeds loopspel, is een spel wat al rennend gespeeld wordt. Waarom het een Zweeds renspel heet? Geen idee. Er gaan verhalen dat het een verbastering is van ‘zweet loopspel’, of dat waar is weet ik niet. Ik vind het wel een leuke verklaring in ieder geval.

De spelregels

Bij een Zweeds renspel hangen er allemaal vragen rondom een centrale plek. Kinderen gaan op zoek naar deze vragen en op de centrale plek vullen ze op hun eigen antwoordblad het antwoord is. Bij de vragen staan dan ook altijd nummers, zodat op het antwoordblad bij het juiste nummer het juiste antwoord kan worden gegeven. Uiteraard zijn hier heel veel variaties op. Zelf laat ik de kinderen altijd met antwoordenblad rondrennen als we niet zoveel tijd hebben en ik laat ze het spel vaak in groepjes van 2 of 3 samenspelen. Je kan de vragen kris kras door elkaar hangen, maar je kan ze ook op volgorde hangen. Kinderen kunnen individueel spelen of in groepjes. Je kan gebruik maken van meerkeuze vragen, maar je kunt ook open vragen stellen.

Doelen integreren

Het mooie van een Zweeds renspel is dat je het kunt gebruiken bij alle vakken. Dit is dan ook wat je ziet gebeuren: rondom allerlei onderwerpen zijn Zweedse renspellen gemaakt, zo ook verschillende met Citovragen. Kinderen oefenen zo bewegend hun spelling, rekenen of taal. Als je zoekt op google vind je ook Zweedse renspellen over thema’s als Sinterklaas, Kerst, Pasen, Halloween, Carnaval en nog veel meer.

Je doel

In een vorig blog heb ik het gehad over de verschillende doelen bij het bewegend leren. Het Zweeds renspel is natuurlijk uitermate geschikt om de hartslag van kinderen te verhogen! Daarnaast vinden kinderen het vaak een leuke vorm van werken, waardoor ze ook direct wat gemotiveerder bezig zijn. Wanneer je later in de klas de antwoorden bespreekt, zal je zien dat kinderen betrokken zijn. Voor de concentratie doet het dus ook veel goed. En dat is nou juist waar je als leerkracht deze maand zo wanhopig naar op zoek bent. Het valt voor kinderen ook niet mee: je aandacht richten op je lampion, het vele snoep wat thuis op je wacht, op Sinterklaas (of op je klasgenoot voor wie je een surprise mag maken en die van niets weet), de gedichten die je nog in elkaar moet zetten, wat je aan trekt tijdens het Kerstdiner, of je weer van die lekkere hapjes hebt als het jaar daarvoor, wat je zelf maakt, of je wel genoeg kerstkaarten hebt voor als je klasgenoten en oja, ook nog op de sommen die juf op het bord heeft gezet…

In de klas

Een Zweeds renspel dus. Heerlijk om te doen buiten! Maar wat nou als je lesgeeft op een school waar je weinig ruimte hebt rondom de school? Of als het echt héél slecht weer is?

Behalve buiten rennen, kun je deze werkvorm natuurlijk ook goed binnen inzetten. Zelf laat ik kinderen op deze manier werken op de dag voor Sinterklaas of de ochtend van het kerstdiner: de concentratie is dan echt ver te zoeken en op deze manier krijg ik ze nog enigszins aan het denken. In de klas hang ik allerlei kaartjes op. Op de achterkant van deze kaartje staan plaatjes en elk plaatje hoort bij een vakgebied. Voor Sinterklaas gebruik ik bijvoorbeeld een stoomboot, een piet, een cadeautje en de mijter. Van elk kaartje maak ik er ongeveer 25, waarin ik allerlei opdrachten verwerk. De stoomboot zijn bijvoorbeeld allemaal rekenopdrachten, de piet staat voor spelling, het cadeau voor taal en de mijter voor begrijpend lezen. (Kleine tip: de opdrachten van begrijpend lezen kopieer ik van internet, dat scheelt veel voorbereidingstijd.)

Met ongeveer 25 kaartjes per vakgebied zijn de kinderen echt wel even bezig. Er wordt zo rustig een ochtend hard gewerkt, waarbij er veel gelopen wordt door de klas. Het voordeel van bewegen in een kleine ruimte is de interactie die ontstaat: kinderen gaan als vanzelf in gesprek over hun antwoorden. In de bovenbouw hamer ik altijd op overleggen in plaats van voorzeggen, dus ik loop zelf dan ook voortdurend rond om het overleggen te stimuleren. Zo hebben we in een ochtend veel gedaan, terwijl de kinderen het idee hebben dat ze alleen maar een spel hebben gespeeld.

Betrokkenheid

De voordelen van een Zweeds renspel zijn dus groot. Kinderen leren, terwijl ze bewegen. Buiten gaat de hartslag omhoog, binnen werken we aan verbindingen in de hersenen. Door kinderen te laten samenwerken, trainen ze die vaardigheden ook nog eens. Het Zweeds renspel is in zoveel vormen te gieten, dat het niet op elkaar hoeft te lijken. Voor kinderen kan elk spel dus als ‘nieuw’ voelen.

Tijdens de Kerstperiode laat je kinderen zoeken naar kerstbomen, tijdens Pasen laat je kinderen zoeken naar eieren. Kinderen zijn betrokken en het is als leerkracht heerlijk dat je in de drukke tijd even niet om stilte hoeft te vragen, maar dat je ziet dat kinderen uit zichzelf bezig zijn met leerstof. Kom maar op met die drukke decembermaand! Oh en na al die drukte van het rennen.. Is het natuurlijk heerlijk om in stilte even bij te komen, terwijl de kinderen heerlijk in een boek verdwalen (of de leerkracht een mooi verhaal voorleest).

Zelf aan de slag

Een goed format is het halve werk. Hieronder vind je alvast een antwoordenblad en een format waarin je de kaartjes kunt maken. Veel plezier!

Zweeds renspel_antwoordenblad leerlingen

Zweeds renspel_werkblad vragen 

Blij met onze website? Wanneer je via onze Bol-links iets bestelt, ontvangen wij een kleine commissie, terwijl het jou niks extra kost!