Rennen: hoe het het leren vergemakkelijkt

Door Sylvia: Eind van afgelopen schooljaar, iets na half negen. Drieëntwintig kinderen staan voor mijn neus, de bel is net gegaan. Waar een andere leerkracht wordt begroet met “goedemorgen juf” of “hoi juf!”, wordt er naar mij iets anders geroepen… “Juf, gaan we rennen?”. Deze vraag krijg ik dagelijks. Helaas is mijn antwoord vandaag “nee”. We moeten immers over een paar dagen de eindmusical opvoeren en in mijn hoofd zijn we daar nog lang niet klaar voor. Daar denken de kinderen duidelijk heel anders over. Drieëntwintig kinderen kijken me woest aan. “Alweer niet?! We gaan bijna nooit meer!”

Start van de dag

Elke ochtend begin ik, als het programma het toelaat, buiten met mijn klas. Om half 9 komen de kinderen binnen, hangen ze hun tas op en lopen ze direct door naar buiten. Daar wachten we tot we compleet zijn en rennen we samen naar een klein veldje verderop. Hier spelen we een aantal spelletjes waarin ik lesdoelen van die dag alvast introduceer of die van vorige dagen terug laat komen. Tijdens deze spelletjes heb ik maar 1 doel: bewegen. Die hartslag moet omhoog!

Hartslag versus leren

Onze hersenen zijn een bijzonder onderdeel van ons lichaam. Dagelijks willen in de klas alles eruit halen wat erin zit en willen we niets liever dan dat de hersenen van onze leerlingen gevuld worden met nog meer informatie. Dat die hersenen beter functioneren bij bepaalde omstandigheden, wordt steeds duidelijker. Dat de gebieden in onze hersenen op veel meer vlakken samenwerken dan we ooit dachten, wordt ook steeds duidelijker. En daar moeten we gebruik van maken, toch?

Verschillende onderzoeken laten zien dat wanneer je beweegt, je concentratie beter wordt. Het is zelfs zo, dat wanneer je 20 minuten matig intensief beweegt, je tot 2 uur daarna beter informatie tot je kan nemen. Je concentratie gaat omhoog en de verbindingen, waarmee je informatie opslaat, worden een stuk beter. Matig intensief bewegen betekent niet dat je 20 minuten hoeft te sprinten, maar dat je hartslag omhoog gaat. Bijvoorbeeld bij een tikspel, of tijdens touwtjespringen of hinkelen. Of dus tijdens een rondje rennen.

Cadeautje

Oh, nog een klein cadeautje bij dit onderwerp: uit onderzoek is gebleken dat wanneer je hersenen denken dat je binnen korte tijd in beweging gaat komen, je al meer verbindingen aanlegt. Dan hoef je nog niet eens in actie te komen. Als je je leerlingen dus alleen al wijs maakt dat ze in beweging komen over een paar minuten, gebeurt er al van alles. Mocht je het daadwerkelijke rennen dus nog een stap te ver vinden, kan je daar alvast rustig mee beginnen!

Daily mile

Ik denk dat iedereen die geïnteresseerd is in bewegend leren, inmiddels van de Daily Mile heeft gehoord. De Daily Mile houdt in dat je dagelijks met kinderen 1 mijl gaat rennen. Sommige scholen doen dit op vaste momenten, sommige scholen doen dit wanneer de kinderen wat beweging nodig hebben. Ik ben ooit begonnen met de laatste, maar ging al snel over op een vast moment. Direct om half 9, waardoor de kinderen daarna 2 uur lang profijt hebben van hun verhoogde hartslag.

Omdat ik er al snel achter kwam dat ik de kinderen in groep 8 niet dagelijks kon motiveren met alleen rennen, gooide ik er wat tikspelletjes doorheen. Dit vonden de kinderen namelijk veel leuker dan rennen. Voor mij had het ook voordelen: ik kon ineens lesdoelen in het rondje rennen verwerken. Op die manier voelde het voor mij nog zinvoller om naar buiten te gaan. Ik had gemotiveerde kinderen die het echt leuk vonden om met de lesstof aan de slag te gaan en ik kreeg er zelf veel meer energie van dan wanneer we in de klas bleven. Overigens is een ander voordeel hiervan ook dat je zelf niet zoveel hoeft mee te rennen, als leerkracht moet je natuurlijk het spel begeleiden?.

Spellen

Om jullie wat ideeën te geven, want je wil zelf natuurlijk nu ook graag aan de slag, deel ik een paar successpellen. Super simpel, geen voorbereiding nodig, maar wel effectief!

• Tikkertje: als je getikt bent meld je je bij de leerkracht. Je mag weer meedoen met het spel als je het antwoord weet op een som of een bepaalde spellingscategorie noemt. De som of de spellingscategorie verzin ik ter plekke. Heb je even geen ideeen of komen de kinderen met teveel tegelijkertijd? Dan laat ik ze de tafel van … (vul zelf in) springen. Grote sprongen naar voren en bij elke sprong noem je het antwoord.
• Lijnenspel: aan de ene kant heb ik “d” aan de andere kant heb ik “t”. Ik noem woorden en eindigen die op een d, ren je naar de juiste lijn (als het woord eindigt op een t ren je dus naar de andere kant). Dit kan ook met sommen boven of onder een bepaald getal (leuk om breuken te oefenen! Is het groter of kleiner dan 0,5?) of met “waar” of “niet waar” en dan noem je stellingen.
• Estafette: de kinderen stellen zich op in een aantal rijen. Op het startteken van de leerkracht rennen ze naar de leerkracht, krijgen daar een som of opdracht en rennen terug naar hun groepje. De volgende mag het antwoord komen vertellen. Als het goed is, krijgend ze een nieuwe vraag. Het groepje wat als eerste klaar is, heeft gewonnen (of is gewoon als eerste klaar, want ik gebruik de term winnen niet zo vaak in mijn klas).

Overigens is die laatste voor de leerkracht wel wat lastiger. Ik ben regelmatig kwijt wie nou welke vraag had. Dat kun je natuurlijk voorkomen door met kaartjes te werken, maar dan moet je dit voorbereiden. En die tijd moet je natuurlijk maar net hebben…

Naar buiten

De kinderen hadden in die laatste schoolweek natuurlijk gelijk. We moesten gewoon naar buiten en weer lekker gaan rennen. Dit hebben we dus ook gedaan. Tijdens de spellen kwamen ze nu met eigen ideeën, of we herhaalden de succesnummers van het afgelopen jaar. In die laatste paar dagen toch nog even oefenen met de tafels, wie had dat gedacht. En met de musical? Het kwam meer dan goed!

Heb je zelf al ervaring met het rennen buiten? En heb je ook successpellen? Ik ben benieuwd!

Meer lezen over bewegen en breinontwikkeling doe je in de eerder posts over Laat je brein niet zitten en Professor S.

Ben je blij met onze website? Via Onderwijswereld-PO.nl kun je bestellen bij Bol. Geeft ons een kleine commissie, terwijl het jou niks extra kost 😉